webzine met pit
Special effects uitgelegd

supermanFilmkijkers waren verbluft toen ze voor de eerste keer Superman door de lucht zagen vliegen in zijn pogingen het kwaad te verslaan. Maar wat in 1978 verbluffend was is in 2005 niet meer zo overtuigend. De bioscoopganger van vandaag verwachten effecten die hen midden in de aktie plaatst: gigantische levensechte dinosaurussen in Jurassic Park; bijna aan de gevechten deelnemen in The Gladiator en het verschil tussen waarheid en fantasie vergeten in The Lord Of The Rings.

Heb je ooit de film ´King Kong´ uit 1933 gezien? Het is één van de meest memorabele stukjes vroege special effects in de filmgeschiedenis. Van een kleine speelgoed-King Kong werd keer op keer een filmshot gemaakt - steeds een fractie anders. Door deze beeldjes (24 per seconde) achter elkaar af te spelen kwam de aap in beweging.


Technisch


Special effects is zowel kunst als wetenschap. Wetenschap omdat het een totaal begrip vereist van hoe de audio-visuele delen van ons lichaam de wereld om ons heen waarnemen. Kunst omdat deze informatie gebruikt wordt om onze waarneming te beïnvloeden.

De gehele filmindustrie is gebaseerd op één fenomeen: Persistence of Vision. Onze ogen kunnen een beeld een fractie van een seconde vasthouden nadat we het gezien hebben. Als de ogen een ander beeld te zien krijgen
vóór deze tijdfractie voorbij is, wordt dit waargenomen alsof de beelden in elkaar overlopen. Dankzij deze Persistence of Vision kon de entertainment industrie de stap maken van het simpelweg uitzenden van opnames tot het maken van films.

Het andere belangrijke principe in special effects is beweging - of liever: hoe we beweging waarnemen. De waarneming van beweging gebeurt alleen in relatie tot de omgeving. De aarde beweegt zeer snel ten opzichte van de zon. Maar dat nemen we niet waar omdat de zon zover weg staat. Een special effects techniek genaamd ´Composition´ is geheel gebaseerd op het principe waarop we snelheid waarnemen: een object en zijn referentiepunt.



Als je bovenstaande 2 technieken begrijpt dan begrijp je hoe 90% van alle gemaakte special effects werken. Wat overblijft zijn vooral visuele trucs, bv. bloed, explosies, regen of maquettes. Denk maar eens aan een willekeurige scene met special effects uit een film. Eén (combinatie) van bovenstaande technieken wordt daarbij zeker gebruikt.


Soorten special effects


Er zijn verschillende soorten special effects:
- Blue screen
- Computer animatie
- Compositing
- Gebruik van latex
- Regen / sneeuw / wind / vuur
- Bloed en kogels
- Explosies

In Soorten Special Effects lees je er alles over.